басы артығы

См. также в других словарях:

• резерв — (лат. reservo сақтау) 1) әйтеуір қажетке жарайтын басы артық бір нәрсенің болуы. 2) қажетті жаңа материалдарды, күштерді алатын көздер. 3) белгілі мерзімге сақтап қойылған әскер құрамалары, әскер бөлімдері, соғыс қимылдарын жүргізуге, шығын орнын …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

• ат жүргіш — (Жамб.: Сар., Тал.; Қар.: Шет, Нұра; Жезқ., Ағад.) салт атты кісінің қамшысы. А т ж ү р г і ш т і қайда қойды? (Жамб., Тал.). А т ж ү р г і ш к е қол жалғап жіберші (Қар., Шет). Қалтасында ақша, бойында басы артық іштеме жоқ. А т ж ү рг і ш і н… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

• адъективтен — ет. лингв. Белгілі бір сөздің сын есімге ауысуы; сын есімдену. Ал ит жанды, жалаңаш, дені сау, қолы ашық, есі дұрыс, басы артық тәрізді күрделі сөздер а д ъ е к т и в т е н г е н күрделі сын есімдер (А. Ысқақов, Қазіргі қаз. тілі.124) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• оқиғалық — зат. Оқиғаға молдық, оқиғаға толылық. Маған өлеңнің о қ и ғ а л ы ғ ы, сюжеттілігі, әрі сол арқылы нақтылығы мен ықшамдылығы, бостекі, басы артық сөзден атымен адалығы да ұнайды (М.Әлімбаев, Көңіл күнд., 90) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• бас — амандық садақасы. Жеке басы үшін берілетін садақа, пітір. Кешкілікті ауызашар, таңертеңгілікті сәресі дейді. Ораза уақытында мұсылмандар семьясының әрбір басына б а с а м а н д ы қ (пітір) с а д а қ а с ы н төлейді (Ана тілі, 26.04.1990, 6). Бас… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• өздігінен бағытталатын инфрақызыл жүйелер — (Инфракрасные системы самонаведения) нысананың жылуын қолдана отырып басқарылатын ракеталардың өздігінен бағытталу жүйелері. Бұл – инфрақызыл сәулелерді сезгіш, өздігінен бағытталатын аңдығыш басы бар басқару жүйелерінің бір нұсқасы. Инфрақызыл… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

• бұқа — зат. кәсіб. Буылған қамыстан жасалған бөгет, су жолына қойылған тосқауыл. зат. Сиыр малының піштірілмеген еркегі. Сиырдан гөрі бұқа ірі, салмағы да едәуір ауыр, кеудесі кең, омыраулы, мойны күдірейген жуан, басы үлкен, сүйегі ауыр әрі берік,… …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

• құранды ер — 1. (Ақт., Тем.) арты жал пақ, алды аласа, басы қошқар мүйіз болып келген әйелдер мінетін ер. Қ ұ р а н д ы е р әйелдерге лайық (Ақт., Тем.). 2. (Талд., Панф.) басы айыр жұмырланып келген, артқы қасы дөңгелектеу, сүйегі жеке жеке шабылып… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

• жылым — 1 (Қ орда: Арал, Қарм., Шиелі, Сыр.; Қарақ.) теңізге салатын ұзындығы 1000, көлденеңі 500 метрдей үлкен ау. Ж ы л ы м тарту бұл жерде үлкен науқан Қ орда., Қарм.). Ж ы л ы м қыста да, жазда да салынады. Ж ы л ы м ғ а 10 15 адам керек (Қарақ.).… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

• қандек ер — (Ақт.: Тем., Жұр.) басы үшкір, шошақ, арты жалпақ ер. Менің қ а н д е к е р і м жақсы (Ақт., Тем., Жұр.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

• қаста — 1 (Түрікм.: Красн., Ашх., Таш., Мары; Гур., Маңғ.) ауру. Қ а с т а адам ғой, көңілі жарым, сонан да өкпешіл келеді (Түрікм., Ашх.). Денеңде қ а с т а болса ел білсін, білмесін өз жаның ауырмай ма? (Ғ. Сл., Заман, 105). Сойып қарағанда... басқа… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі